Home Stellingen Stelling 33

Verschoven verleden

Direct aan de Maasdijk (N220) ligt het Oranjekanaal en rijksmonument de ‘Oranjesluis’ met een sluiswachterswoning uit de 17e eeuw. HIER BOUWDE DE DUITSE BEZETTER STELLING 33, HET GROOTSTE BUNKERCOMPLEX VAN HET BUITENSTE LANDFRONT VAN DE VESTING HOEK VAN HOLLAND. DE ZWAAR VERDEDIGDE STELLING DIENDE NAMELIJK ALS TOEGANGSPOORT TOT DE VESTING EN VERDEDIGDE HET NABIJGELEGEN HOOFDKWARTIER IN HET STAELDUINSE BOS.

Het gebied rondom de sluis is inmiddels flink veranderd. Zo moesten voor de Hoekse Baan vijf bunkers wijken. Eén bunker mocht echter blijven staan als deze negen meter verplaatst zou worden. Dit initiatief komt voort uit de maatregelen zoals opgenomen in het Groenstructuurplan van de Gemeente Westland, waarin mede wordt ingezet op het behoud en herstel van de Atlantikwall als cultuurhistorisch erfgoed.

(foto: Arthur van Beveren)

De bunker na de verplaatsing

Het verplaatsen van de bijna 3 miljoen kilo beton en staal was een unieke gebeurtenis en geschiedde via een hydraulisch systeem. Hoewel de bunker bijna negen meter is verplaatst was het resultaat niet zoals gepland. De bunker zakte tijdens het schuiven enkele meters in de drassige grond en kwam daardoor schuin te liggen. In het kielzog van deze ontwikkeling is in 2013 de Stichting Stelling 33 opgericht, die zich ten doel heeft gesteld om dit unieke stuk van de Atlantikwall te behouden en meerwaarde te geven.
Doordat de stelling op een knooppunt van recreatieve wandel-, vaar- en fietsroutes ligt, doenzich allerlei kansen voor om deze unieke plek nieuw leven in te blazen.

De verplaatsing van de bunker staat inmiddels onbedoeld symbool voor een interessant kantelpunt in de geschiedenis van militair erfgoed. Want bestond er in de jaren ‘80 nog subsidie voor sloop van Duitse bunkers, nu is er subsidie voor het behoud en krijgt steeds meer Atlantikwall erfgoed de status van Gemeentelijk of Rijksmonument. De verschuiving van onze denkwijze over ‘schuldig erfgoed’ is in Stelling 33 dus op een letterlijke wijze zichtbaar.

Door de huidige situatie vormt de bunker niet alleen een tastbare herinnering aan de Tweede Wereldoorlog, maar ook een aanleiding tot denken over littekens van oorlog. Van Stelling 33 willen we een plek maken die uitnodigt tot nadenken en bewustwording stimuleert.

Tijdens de bunkerdag van 2016 is de bunker door Stichting Stelling 33 drooggepompt en toegankelijk gemaakt. Vervolgens werd met een enquete aan bezoekers gevraagd hoe men denkt over een herbestemming. Een pendeldienst over de tankgracht verbond Stelling 33 en Stelling 34 met elkaar.